In juni vorig jaar kwam kunstenares Ingeborg Herckenrath bij mij op bezoek in Oegstgeest. Ze was op zoek naar een 17e eeuwse jurk, het liefst van satijn. Het bleek dat Ingeborg bezig was met het recreëren van een verloren gegaan schilderij van Gerard ter Borch voor het programma: ‘Gezonken Meesters’ van omroep Max. Het schilderij werd vervoerd met een schip en is op 41 meter diepte op de zeebodem terecht gekomen. Over dit schilderij zijn een paar dingen bekend: er staat een rijke dame op die haar nagels verzorgd. Ze zit aan tafel met een blauw tafelkleed en een groen kussen met goud kant. Op de tafel staan een doos en een zilveren kandelaar. Een dienstmeid is ook aanwezig op het schilderij met een lampetkan en een schotel. Daarnaast is er een slapende hond te zien. Een aantal gegevens over compositie en kleuren, maar geen details over de kleding. Daarom wilde Ingeborg allereerst wat meer weten over 17e eeuwse kleding: wat droeg een dame en wat droeg een dienstmeid in de tijd van Gerard ter Borch?
Na deze introductie in de wereld van 17e eeuwse kleding, werd het tijd om de kleding in het atelier van Beleef het Verleden van dichtbij te bekijken en de japon die ik in gedachten had voldeed gelukkig volledig aan de verwachtingen van Ingeborg, vooral vanwege het glanzende satijn en vanwege het feit dat de japon, een model van rond 1660, heel erg vergelijkbaar is met japonnen die Gerard ter Borch op andere schilderijen heeft geschilderd.
Ingeborg ging met deze kleding en twee modellen (een dame en een dienstmeid) aan de slag met een fotoshoot zodat ze een goed voorbeeld zou hebben om haar te inspireren voor het schilderij. Kenmerkend aan Gerard ter Borch is de manier waarop hij het satijn schildert en de kleuren uit de omgeving terug laat komen in de stof. Dat is ook mooi terug te zien in haar eindresultaat.
Dit hele proces moest geheim gehouden worden tot de uiteindelijke uitzending gisteren op 9 februari 2025. Daar bleek dat één van de twee kunstschilders die naast de vrijwilligers aan de slag gingen met een zo goed mogelijke reconstructie van dit schilderij hetzelfde idee had als Ingeborg. Schilder Ralf Heynen had mij ook gemaild in dezelfde periode als Ingeborg, met de vraag of hij een 17e eeuwse japon kon huren, maar hij was specifiek op zoek naar een witte japon. Een geluk voor Ingeborg, anders was deze japon niet meer te huur geweest.
Uiteindelijk heeft ze een prachtig schilderij gemaakt waarin de japon en het satijn in volle glorie tot z’n recht komt. Ik vind het ontzettend leuk hoe de rok (en staart van de hond) over de lijst van het schilderij heen lopen en ook de uitdrukking op de gezichten van de vrouwen, met een mysterieuze glimlach, houdt een verhaal in de lijst verborgen. Al met al een zeer geslaagde poging om dichterbij het schilderij van Gerard ter Borch te komen.

Meer weten over het werk van Ingeborg? Bekijk haar schilderij in detail via de volgende link: https://degezonkenmeesters.nl/werken/. Hier zijn ook de werken van de andere deelnemers te vinden.