Op 14 mei hielpen we mee met de heropening van de monumentale #hemsterhuisbrug in Den Haag! Een feestelijk geheel waarbij een succesvolle renovatie werd gevierd!

Op Instagram is een leuk filmpje te bekijken, zie https://www.instagram.com/p/C6_zOlwoUHN/

Op 27 en 28 april was ik weer medeorganisator van het kasteelfestijn in kasteel Hoensbroek in Limburg. Er was weer heel wat te beleven! Buiten stonden diverse acts en artiesten rondom het thema van de nar en vermaak voor op het kasteel: zo waren er de muzikale narren: Narrewar en grappen en grollende Nar Kobus. Het kasteelvermaak wisselde af tussen historische dansen, middeleeuwse muziek van de muziekgroep Slag ende Stoot, goochelaar Jannes en de poppenvoorstellling ‘De Nar’, die nog wel een beetje spannend was voor de kleintjes.

In en om het kasteel kon je de familie Hoen tegenkomen en met hen in gesprek gaan over hun leven op het kasteel. De oudste bewoner die je kon spreken was Herman Hoen II. Herman was de derde heer van Hoensbroek van 1429-1454. In het jaar 1435 was zijn echtgenote Catharina van den Broeck al overleden en was Herman vooral druk met de rechtszaak tegen zijn broer Johan om te proberen om meer dan slechts de helft van het kasteel (zaalgebouw met toren) in handen te krijgen.

In het 17de eeuwse gedeelte van het kasteel kon je de markies van Hoensbroek, Adriaan Arnold, zijn dochter Isabella Agnes en haar geheime geliefde Honoré du Chatelêt, de markies van Trichateau tegenkomen. Hier ontdekte het publiek de bijzondere documenten in het Frans en in het Spaans die de toekenning van de titel markies door de Spaanse koning bekrachtigden in het jaar 1675 en de reizen die de markies van Hoensbroek gemaakt heeft voor zijn diplomatieke werk als buitengewoon gezant van de koning van Spanje. Tevens werd men herinnerd aan het rampjaar, de oorlog tegen de Fransen, het beleg van Maastricht (1673) en de voortdurende Franse dreiging en de kosten en moeite die dit voor kasteel Hoensbroek met zich meebracht. Wat deed een kolonel van het regiment van Lotharingen in deze regio? En hoe was het leven op het kasteel voor een jonge vrouw, die graag de Franse mode volgde en droomde van reizen en vrijheid?

In het 18de eeuwse gedeelte van het kasteel ontmoette het publiek Anna Catharina Sophia, rijksgravin van Schönborn. Ze wordt ook wel de blauwe dame genoemd. Deze dame, die getrouwd was met Frans Arnold Adriaan Johannes Philip, markies en heer van Hoensbroek van 1735-1759, heeft wel 24 kinderen met hem gekregen. Degene die het overleefden hebben interessante levens geleid en het ver geschopt in hun positie. Het schijnt dat Anna Catharina, die op 5 november 1760 overleed in het kasteel, elk jaar op haar sterfdatum terugkeert…

Anna Catharina vertelde over haar voorouders en dan vooral over het huwelijk wat Isabella Agnes en de markies van Trichateau hebben gesloten, zonder toestemming van haar vader. Adriaan Arnold was zo boos dat hij zijn dochter onterfde. Dit bracht een rechtszaak teweeg die pas in de 18e eeuw werd beslist en in het voordeel van de familie Chatelêt. Een nazaat: Emilie du Chatelêt, die maîtresse was van de filosoof Voltaire, had ervoor gezorgd dat Voltaire zich persoonlijk met de rechtszaak ging bemoeien, wat in het voordeel van de familie uit Lotharingen heeft gewerkt.

Eén van de oudste zoons van Anna Catharina: Lothar Frans trouwde met Sophia Charlotta, rijksgravin van Leyen en tot Hohengeroldsegg. Zij waren de laatste vaste bewoners van kasteel Hoensbroek en kregen opnieuw met Franse militairen te maken, het afnemen van de adellijke titels door de Franse revolutie én met een ontmoeting met keizer Napoleon! Ook de financiële gevolgen van Isabella’s bruidsschat die nog moest worden betaald inclusief rente deed zich bij hen voelen.

Ook de beleefgidsen speelden mee in het spel!

Om het kasteel te verdedigen was ook Baroen weer aanwezig voor de middeleeuwse soldatentraining en tevens kon je boogschieten en ridderspelen doen.

Het was weer een geweldig weekend met heel veel buitenlandse bezoekers waardoor we ons Engels, Frans en Duits goed hebben kunnen gebruiken.

Fotograaf Tomas Mutsaers heeft bij Huis van Gijn gefotografeerd tijdens het winterfestijn. Hierbij het resultaat! Ook enkele medewerkers/vrijwilligers van Huis van Gijn gingen met ons op het bordes op de foto.

Wat een heerlijk druk bezochte dag was het weer bij het winterfestijn van Huis van Gijn waar we opnieuw meneer en mevrouw van Bilderbeek vertolkten, bezoekers van de heer van Gijn én zijn dienstbode Pleuntje Bongers. De kerstbomen die uiteraard nog in volle glorie stonden (6 januari is het driekoningen) zorgden voor een prachtige sfeer.

Afgelopen vrijdag was er een speciale kerstvakantie-activiteit in het Allard Pierson museum. Beleef het Verleden verzorgde een Romeinse beautysalon met extra aandacht voor de Egyptisch-Romeinse periode in verband met de huidige tentoonstelling in het museum: Oog in Oog. De mensen achter mummie-portretten. In het jaar 30 v. Christus lijfde Octavianus/Augustus Egypte in bij het Romeinse rijk, er kwam toen een einde aan Macedonisch Egypte en het Ptolemeïsche Rijk. De Romeinen brachten andere schoonheidsidealen mee, die in Egypte werden nagevolgd. De fajoemportretten zijn een belangrijke getuigenis van deze schoonheidsidealen. Met vier tafels vol replica’s konden de bezoekers in het Allard Pierson kennis maken met Romeinse schoonheidsattributen, make-up, sieraden en kleding. Tevens gaf Martine Teunissen een verdiepende lezing over diverse aspecten van schoonheid in de oudheid. Daarbij werd specifiek ook gekeken naar enkele fajoemportretten, de haarstijlen, make-up, schoonheidsvlekjes (aluta) en sieraden die daarop te zien waren. Enkele replica sieraden van de portretten konden in detail bekeken worden. Ook kwam de haardracht van Cleopatra aan bod, afgeleid van een portret in Romeinse stijl.

Radio Noord Holland heeft een historische rubriek in het programma Vandaag de Dag. Presentatrice Patricia Nagelkerke gaat dan in op lokale helden en legenden en leuke historische verhalen uit Noord Holland. Ik kreeg een belletje van Noord-Holland media of ik aan deze rubriek wilde meewerken. Dat leek me een mooie gelegenheid om het project Textiel uit Hollandse bodem onder de aandacht te brengen en wat tipjes van de sluier op te lichten over de verborgen textiele schatten in het depot. Hierbij het resultaat.

Fluweelzijde gevonden in Amsterdam, circa. 1675-1725.

Meer over ons project is te volgen via Instagram: https://www.instagram.com/textiel_uit_hollandse_bodem/

Afgelopen vrijdag 10 november waren Johan van Oldenbarnevelt en Jacoba van Beieren weer terug in Den Haag en dit keer bij Pathé Buitenhof en Plaats 22. Eerder hebben ze meegeholpen om de Augmented Reality app te openen over de binnenhofrenovatie en waren ze tijdens de open monumenten dagen aanwezig op het binnenhof zelf om hun levensverhaal te vertellen in de ridderzaal, bij het opperhof en in de gebouwen van de Eerste Kamer waar zij vroeger verbleven en werkten.

Op Plaats 22 is nu een informatiecentrum geopend: Informatiecentrum Binnenhof Renovatie. Hier kom je van alles te weten over het verleden en het heden van het binnenhof. Informatie over archeologische opgravingen, hoe het binnenhof er vroeger uitzag vanaf de eerste graaf Floris V en de graven en gravinnen, prinsen en stadhouders die volgden en je kunt hier verschillende historische objecten in depot-opstelling zien. Mis vooral de kans niet om als archeoloog van Den Haag in een videospel de grafkamers van de hofkapel te duiken waar ooit Jacoba van Beieren (en haar vader en opa) en Johan van Oldenbarnevelt begraven lagen.

De opening werd feestelijk gevierd met een zaal vol genodigden en toespraken van Yvonne van der Brugge-Wolring, DG Rijksvastgoedbedrijf en Saskia Bruines, wethouder Financiën, Cultuur en Economische ontwikkeling. Aan het einde kreeg iedereen nog een ‘stoffig’ aandenken mee aan het binnenhof: een stukje tapijt of gordijn uit de Eerste of Tweede Kamer.

It’s always exciting to run a crowdfunding campaign, especially for an international book: in this case about historical clothing & accessories, about influences on fashion from Spain, France and England. Who wore the clothing and who made it? What fabrics was it made from and how?

Here’s another sneak preview about 19th century hair and headdresses.

Naar aanleiding van een hele bijzondere netvondst is vrijwilligster Thea Teunissen aan de slag gegaan om verschillende knooptechnieken onder de knie te krijgen zodat de werkwijze van het mogelijke (haar)net achterhaald kan worden. In maart 2023 schreef ik over een proef met wollen draad en de tips van Sue Lamberton over de methode om historische haarnetten te knopen. Inmiddels zijn we alweer heel wat maanden verder, maar het aanleren van een nieuwe vaardigheid heeft tijd nodig. Thea heeft inmiddels een volledig haarnet in rode katoen gemaakt wat ik kan dragen in jaren ’40 stijl. Dit net is gemaakt om de techniek van het knopen onder te knie te krijgen.

De werkwijze voor dit haarnet was als volgt: Thea is begonnen met 10 lussen en 3 rijen knopen. Langzaam aan gaat het knopen steeds sneller, 28 rijen knopen in 6 uur. Met deze poging is Thea echter gestopt omdat het net te klein werd. Deze was ook niet opgezet in cirkelvorm.

Met de juiste maat van een houten pen als maatlat en de opzet in een cirkel is ze verder gegaan met zogenaamd ‘spiral netting’. Vermeerderingen lijken gemaakt te worden in historische haarnetten door een grotere maaswijdte en dus langere lussen te creëren. Doordat Thea niet eerder netten had geknoopt liep ze er tegenaan dat ze nog veel fouten maakte die weer uitgehaald moesten worden.

Met de uitleg van Sue Lamberton in een video die in het eerdere artikel ook gepost is heeft Thea zich verdiept in deze methode en kreeg ze na veel oefenen deze methode onder de knie. Het is een hele mooie, stevige knoop die niet verschuift. Een rond maatstokje bleek moeilijker om mee te werken dan een plat maatstokje.

Eén van de vragen die opkwam tijdens het knopen is wat de beste methode is om nieuwe draden aan te hechten. Volgens Het Komplete Handwerken (boek uit 1975) moet je draden dubbel nemen en daarmee knopen, maar dat is bijna niet te doen. Dus maakte Thea maar een knoopje op een plek waar later weer een knoop komt. Dan wordt de knoop wel dik, maar uit close ups van historische haarnetten is soms ook een verdikte knoop te zien. Bij een diameter van 36 cm lijkt het haarnet de juiste grootte te hebben. Aan het net heeft Thea een gedraaid koord gezet, gemaakt uit dezelfde draad van 105 cm lang. Uit historische vondsten blijkt dat haarnetten soms een koord hebben gemaakt met vingerlusvlechten (fingerloopbraiding) of gemaakt van kaardweefsel.

Inmiddels is Thea bezig met nog een andere methode van een dubbele knoop in ongegomde zijde. Hierover heb ik net gepost op de Instagram pagina van het project Textiel uit Hollandse bodem. Je kunt hier een filmpje bekijken over deze methode (ook te zien als je geen instagram hebt).

Check for more information on the Crowdfunding Campaign the Indiegogo website via: https://www.indiegogo.com/projects/women-s-clothing-in-holland-16th-19th-century/x/34617435#/

You can also pre-order a book via: https://www.beleefhetverleden.nl/winkel/ (both in Dutch as in English)

Here’s a sneak preview.